Tài nguyên đất đai hữu hạn khiến việc quản lý đất theo thời gian và mục đích sử dụng là phổ biến trên thế giới. Tuy vậy, ở Việt Nam, quan niệm “nhà đất là tài sản vĩnh viễn” đã có nhiều thay đổi khi bất động sản nghỉ dưỡng phát triển, tạo ra các loại hình sản phẩm mới. Lúc này, nhà đầu tư không còn quan tâm đến vấn đề thời gian mà chất lượng sản phẩm mới là yếu tố được giới đầu tư đặt lên hàng đầu.
Đã có bước chuyển nhất định trong tâm lý nhà đầu tư, thời hạn sở hữu không còn là rào cản lớn, điều nhà đầu tư quan tâm là tính pháp lý, vị trí dự án, uy tín chủ đầu tư, cam kết lợi nhuận…
1. Nhà đất có là tài sản vĩnh viễn?
Chế độ sở hữu đất đai ở mỗi quốc gia có sự khác nhau để phù hợp với những yếu tố, đặc thù riêng về thể chế chính trị, tình hình kinh tế xã hội. Tuy nhiên, điểm chung là đều có xu hướng ngày càng tăng cường vai trò và vị thế của Nhà nước trong quản lý đất đai bằng việc giới hạn thời gian sử dụng đất và tỷ lệ chiếm hữu tư nhân về đất đai.
Tại Singapore, Chính phủ nước này cho phép tư nhân được sở hữu đất đai nhưng tỷ lệ chiếm hữu rất nhỏ, trong khi đó tỷ lệ sở hữu của Nhà nước lên tới 98%. Nhà đầu tư được sử dụng đất theo hình thức thuê đất trong thời hạn 20, 30, 50 và 99 năm tùy theo từng dự án, từng loại đất và quy hoạch chung.
Ở thị trường Thái Lan, với căn hộ người mua có thể sở hữu 50 năm nhưng đối với các sản phẩm gắn liền với đất như biệt thự nghỉ dưỡng thì chỉ được 30 năm đối với các sản phẩm bán cho người nước ngoài, có nghĩa là họ cũng có những quy định rất chặt chẽ về sở hữu đất đai.
Ở Trung Quốc, dù Hiến pháp quy định việc Nhà nước giao đất cho các tổ chức, cá nhân sử dụng dưới dạng giao quyền sử dụng đất. Nhưng chính phủ nước này cũng kiểm soát, giới hạn thời hạn sử dụng đất bằng việc quy định thời hạn nhất định từ 40 – 70 năm.
Hay ở Úc thì các sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng đều sở hữu có thời hạn thay vì sở hữu lâu dài.
Việc tăng cường vai trò của Nhà nước sẽ hỗ trợ việc quản lý tài nguyên đất một cách chặt chẽ, hiệu quả, thúc đẩy khả năng cạnh tranh để phục vụ cho quyền lợi quốc gia. Hơn nữa, đất đai sử dụng vào các mục đích khác nhau phải được bảo vệ để thực hiện các mục tiêu nâng cao chất lượng môi trường sống, phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
2. Cơ chế bền vững nhất là đất đai được sử dụng có thời hạn.
Tại Việt Nam, các chính sách liên quan đến Bất động sản đang nằm ở nhiều văn bản luật khác nhau và tập trung vào các điều luật như: Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản, thuế liên quan đến bất động sản…
Qua các thời kỳ 1993, 2003, 2013 và cho đến nay đã có những thay đổi căn bản trong luật liên quan đến sở hữu bất động sản, đặc biệt bối cảnh Việt Nam hội nhập mạnh mẽ, sâu rộng, từ đó hình thành các loại hình bất động sản phong phú, đa dạng hơn trước đây rất nhiều.
Việt Nam chúng ta không có khái niệm sở hữu tư nhân đối với bất động sản, tất cả bất động sản cũng như đất đai thuộc sở hữu của toàn dân, người dân được sở hữu phần tài sản trên đất.
Lý do là một số sản phẩm kinh doanh mới đã hình thành nhưng chưa có pháp luật điều chỉnh như Biệt thự nghỉ dưỡng, Condotel, Officetel, Shophouse… những mô hình này cần sớm có luật pháp để điều chỉnh.
3. Bất động sản nghỉ dưỡng và xu hướng quản lý tất yếu.
Trở lại với câu chuyện sở hữu trong nước, gần đây, thông tin một số chung cư chỉ được giao đất trong 50 năm làm dấy lên quan ngại cho giới đầu tư về thời gian sở hữu căn hộ, tuy nhiên, vấn đề này sau đó nhanh chóng được làm sáng tỏ nhờ phân tích thấu đáo của chuyên gia và nhà chức trách.
Theo đó, việc chủ đầu tư được giao đất 50 năm là thời gian quy định triển khai dự án. Còn khi chuyển sang đất ở, diện tích đất thuộc quyền sử dụng chung của các chủ sở hữu căn hộ chung cư, được cấp sổ hồng sử dụng ổn định lâu dài.
Ở một mảng màu khác, nhà đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng cũng băn khoăn về thời hạn sử dụng của các sản phẩm mới như Biệt thự, Condotel, Shophouse. trong khu nghỉ dưỡng…
Quy định cụ thể về các sản phẩm mới tuy chưa có, nhưng đa phần khách hàng đều được giải thích rõ ràng. Theo đó, hiện nay, tất cả các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng đều được xây dựng trên khu “đất thương mại, dịch vụ” nên sẽ được sở hữu trong 50 năm hoặc đến 70 năm. Điều này được quy định rõ trong luật đất đai.Và có thể gia hạn khi hết hạn.
Quy định này cho tới nay đã nhận được sự đồng thuận của người dân bởi trên hết, các quần thể du lịch, nghỉ dưỡng đều tọa lạc tại những khu đất vàng, những vị trí quy hoạch đồng bộ. Trên thực tế, vấn đề về thời hạn sở hữu của sản phẩm bất động sản du lịch luôn được các đơn vị phát triển dự án công khai, minh bạch với giới đầu tư.
Ghi nhận từ thị trường cũng cho thấy bước chuyển về tâm lý của giới đầu tư, khi thời hạn sở hữu đã không còn là rào cản lớn.
Bởi khi thực tế chứng minh nhà nước vẫn đang tiếp tục nắm giữ vai trò “cầm trịch” thì giới đầu tư bất động sản du lịch tập trung nhìn sâu vào tiềm năng của dự án, quy hoạch của địa phương, các thông tin vĩ mô về kinh tế xã hội để ra quyết định… thay vì những lo ngại quanh “50 năm hay 70 năm”. Ngoài ra, giá trị của Bất động sản sẽ do thị trường quyết định; do vậy, thời gian sở hữu không còn là vấn đề đối với các nhà đầu tư.
4. Chất lượng sản phầm được đặt lên hàng đầu.
Hiện nay, xu hướng công dân sở hữu “ngôi nhà thứ hai” tại các khu du lịch nghỉ dưỡng đang là xu thế không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới, nhất là khi họ muốn dành thời gian thư giãn, nghỉ ngơi sau những ngày làm việc căng thẳng. Ưu điểm lớn của loại hình BĐS này chính là sự tiện nghi đồng bộ bằng việc tích hợp nhiều mục đích sử dụng như để ở, giải trí, mua sắm…
Nhưng ngay cả khi những dự án này được xây dựng trên khu “đất thương mại dịch vụ” với thời hạn 50 – 70 năm thì đây cũng không còn là rào cản lớn. Bởi thay vì chú trọng vào thời hạn sở hữu, giờ đây, giới đầu tư chuyển mối quan tâm của mình sang tiềm năng dự án, tập trung vào dư địa và tính thanh khoản của BĐS, cùng với đó là giá trị tính năng của sản phẩm. Đặc biệt, khi thị trường xuất hiện nhiều lựa chọn, người mua sẽ có cái nhìn khắt khe hơn. Họ sẽ muốn “xuống tiền” cho các dòng sản phẩm phát triển cả về quy mô lẫn chất lượng của các chủ đầu tư uy tín.
Khi đầu tư vào BĐS, người mua đang đưa ra các lựa chọn thông minh, nhất là dòng sản phẩm có giá trị. Trước đây, khách hàng sẽ tìm hiểu về giá, diện tích, vị trí thì hiện nay, yếu tố sản phẩm chất lượng mới là quan trọng.
Khi dòng sản phẩm không còn quan trọng yếu tố thời gian định sẵn mà phụ thuộc vào chất lượng công trình sau khi được đưa vào sử dụng thì trong thời gian tới, các dự án BĐS có thời hạn hứa hẹn sẽ trở thành những “món hời” có khả năng sinh lời cao bởi lúc này, các chủ đầu tư uy tín sẽ tập trung vào chất lượng sản phẩm, đồng thời đẩy mạnh các tiện ích, dịch vụ… nhằm mang đến cho khách hàng những trải nghiệm tốt nhất.
